Uisge beatha (wymawiane Oosh-ga bee-hoo) oznacza w języku gaelickim „wodę życia” – dawne określenie trunku obecnie znanego jako whisky. Historia whisky, narodowego napoju Szkocji, jest ściśle związana z jej terytorium.
“Today’s rain is tomorrow’s whisky”(„Dzisiejszy deszcz to jutrzejsza whisky”): to tradycyjne szkockie przysłowie pokazuje wagę whisky w życiu codziennym. „Bursztynowy trunek” produkowany jest w wielu miejscach na świecie, aczkolwiek ojczyzna klanu McLeod’ów jest bez wątpienia jedną z jego kolebek. Pierwsza udokumentowana produkcja whisky w Szkocji datowana jest na rok 1494.
Obecnie, destylarnie whisky z ich charakterystycznymi kominami oraz unoszącymi się znad nich aromatami pierników są powszechnym widokiem wśród szkockich pól oraz wrzosowisk.
Ze względu na ponad pięćsetletnie doświadczenie w destylacji whisky Szkocja jest niedoścignionym mistrzem w tej dziedzinie. Istnieje ścisła więź pomiędzy szkocką ziemią a tożsamością szkockiej whisky, łączącą tradycyjną wiedzę i umiejętności z bogactwem zasobów naturalnych:
– regularnych opadów deszczu zapewniających stały dostęp do wody, niezbędnego surowca przy produkcji whisky.
– żyznej gleby pozwalającej rolnikom uprawiać jęczmień, dostosowany do potrzeb szkockich gorzelni.
– wreszcie klimatu, z ciepłymi latami i umiarkowanymi zimami, sprzyjającemu procesowi powolnego dojrzewania whisky, podczas którego aniołowie również zyskują swoją działkę (ang. Angel’s share).
Podobnie jak w przypadku francuskich win i ich “terroir”, charakter whisky pochodzi z regionu oraz klimatu w jakim jest produkowana. W Szkocji możemy wyróżnić 5 głównych regionów produkcji whisky. Zlokalizowany na północnym wschodzie region SPEYSIDE jest domem dla ponad połowy wszystkich szkockich gorzelni produkujących klasyczne whisky, o jasnym kolorze i delikatnym smaku, z bardzo niewielkim wpływem torfu, ale z dużą ilością nut wanilii, miodu, jabłek oraz gruszek. Tutejsze whisky imponują mnogością smaków i aromatów.
Największy powierzchniowo region HIGHLANDS reprezentują whisky o bodaj najbardziej zróżnicowanym profilu smakowym, od subtelnie dębowych, poprzez intensywnie owocowe i miodowe, a nawet lekko torfowe i dymne. Ogólnie rzecz biorąc, na północy znajdziesz whisky, które będą słodkie i bogate, podczas gdy dalej na południe i wschód, lekkie i owocowe.
Zlokalizowany na południu region LOWLANDS słynie z produkcji bardzo łagodnych i gładkich whisky, z nutami trawy, kwiatów, toffi oraz cynamonu.
Na zachodzie Szkocji, gdzie pogoda jest bardzo zmienna położone są dwa regiony produkcyjne : CAMPBELTOWN, z obenie śladową liczbą destylarni produkujacych lekko torfowe lub dymne whisky z typowymi nutami soli, wanilii, suszonych owoców i toffi oraz ISLAY – najbardziej na południe wysunięta wyspa Hebrydów Wewnętrznych, pokryta w dużej mierze torfowiskami, skąd pochodzi wykorzystywany do produkcji torf, który intensyfikuje smak wytwarzanej tutaj whisky; zazwyczaj dodając wyraźnego smaku torfu, smaganego wiatrem pełnym morskiej bryzy.
Czy wiesz że?
25. stycznia Szkoci obchodzą tzw. „Burns Night”, święto upamiętniające ich największego poetę – Roberta Burnsa. Ten dzień celebruje się z tomikiem jego poezji oraz szklaneczką whisky.
Podczas tradycyjnej kolacji rezerwuje się trzy szklanki „bursztynowego trunku”: dla gospodarza, dla mówcy oraz dla grającego na dudach